Gemengde gevoelens

Nog 26 dagen en dan is Wannes terug.
Nog 40 dagen en dan vertrekt Valentina.

Hoe kan een jaar plots zo snel gaan? In januari leek het allemaal traag en ver. Nu is het er gewoon. Het heeft ons ingehaald voor we het goed beseften.

En ik zit met gemengde gevoelens. Heel gemengde gevoelens.

Laat me beginnen bij Wannes.
De voorbije weken vroegen mensen me voortdurend: 'En? Je zult wel blij zijn dat hij bijna terug is, zeker?'
Het was geen vraag, maar meer een statement. En het maakte me vaak ongemakkelijk.
Want wat moest ik antwoorden? 'Ja', natuurlijk. Dat wordt van mij verwacht.
Maar vreemd genoeg zegt mijn binnenste ook een beetje 'Neen'.
Begrijp me niet verkeerd. Ik mis Wannes op tienduizend verschillende manieren. Ons huis is anders zonder hem. Ik ben anders zonder hem. De anderen zijn anders zonder hem.
Zonder Wannes gaat er een stukje lichtheid verloren. Met Wannes in de buurt gaat het leven gewoon een beetje gemakkelijker. Voor iedereen.

Maar ik weet ook dat terugkomen zo veel meer pijn doet dan naar ginder gaan. Het vertrekken is een beetje als op reis gaan. Je pakt je koffers en vertrekt. Ja, je weet wel dat het voor een heel jaar is, maar dat besef komt later pas. Het duurt een paar weken voor je dat door hebt.
Als je er bent, val je, strompel je, blijf je soms even liggen en sta je uiteindelijk weer op.
En net als je de hele tijd opstaat en er echt van geniet, moet je weer weg.
Wannes is graag in Brazilië. Hij heeft er vriendschappen gesloten - hechte, echte, goeie vriendschappen; hij heeft er een nieuwe familie gekregen - een familie die hem echt graag ziet. Hij is een stukje Brazilië geworden en Brazilië is een stukje van hem geworden.
Het terugkeren is vele keren harder dan het gaan. Je weet dat het deze keer geen reis is. Je gaat 'gewoon terug' naar wat er was en je laat achter waarvan je houdt. Als je hier vertrekt, weet je dat je terugkeert naar diegenen van wie je houdt. Als je daar vertrekt, weet je dat het nooit meer hetzelfde wordt en dat je sommige mensen misschien niet meer terugziet.
Hier moet je her-aanpassen. En dat is vaak minder gemakkelijk dan gewoon aanpassen.
Zo herinner ik het me toch.

En dan is er Valentina.
Bij haar weet ik het niet zo goed. Ik denk niet dat zij een stukje België geworden is. Misschien is België een klein stukje van haar geworden. Misschien. Dat zal de toekomst uitwijzen.
Valentina's weg hier was hobbelig. Ze legde hem af met een vasthoudendheid - je mag het ook gewoon koppigheid noemen - waar ik vaak met verbazing naar keek.
Haar koppigheid had twee kanten. Ze had het niet gemakkelijk in het begin - en dat is een  understatement. Vale was niet klaar voor een jaar 'in den vremde' - zo veel is zeker. Van nature verlegen, introvert, redelijk ascoiaal en niet-communicatief had ze het veel moeilijker dan andere uitwisselingsstudenten. Dat het bovendien fysiek moeilijk ging, deed er weinig goed aan.
Maar kijk: haar koppigheid werkte in de positieve zin. Ze beet op haar tanden en ze ging door - ook al vond ze het aartsmoeilijk.
Dat die koppigheid ook vaak negatief was, hoef ik niet te vertellen.
Ze deed niet aan school. Punt.
Sociale gebeurtenissen lagen haar niet. Punt.
Praten was niet aan haar besteed. Punt.
Mooie kleren vond ze niks. Punt.
Live with it, zag je haar telkens denken.

Een anekdote tussendoor:
Valentina moest ons onlangs ondervragen over Facebook voor de les Engels. De vragen waren in het Engels opgesteld. 
Valentina: 'Ik vraag het in het Nederlands.'
Wij: 'Neen, je vraagt het in het Engels. Anders leer je het nooit.'
Er volgde een half uur van weigeren langs haar kant. Maar Flo en ik hielden het been stijf en weigerden even hard. De keuken stond op dat moment vol ezels - of zo leek het toch.
En kijk, wat acht maanden geleden onmogelijk leek, was plots een feit. Valentina stelde haar vragen in het Engels. Gebrekkig Engels, maar Engels. Dat was een overwinning. Voor ons misschien, maar nog véél véél meer voor haar.

Valentina beseft zelf dat ze geen doorsnee AFS-student is. Ze wou hier van bij het begin niet zijn en dat maakte het extra moeilijk. Maar ze heeft ook veel opgestoken. Ze praat intussen met onze familie - in het Nederlands en soms ook in het Spaans. Ze gaf een presentatie over Chili op school - de titularis was niet tevreden, maar ze heeft het toch maar gedaan. Ze hield niet van de voetbalclub die Patrick voor haar had uitgezocht - maar uiteindelijk vond ze zelf een voetbalclub waarin Latina's speelden en die ze wél leuk vond.
Kijk. Dat zijn mijlpalen voor haar.

Gaan we haar missen? Vast wel. Maar we hebben beslist om volgend jaar alleen naar Brazilië te gaan en Chili te bewaren voor een later moment. Dat is beter. Voor haar en voor ons. Sommige zaken moet je eerst verteren.

Gemengde gevoelens dus - aan beide kanten. Veel vragen ook.
Juni wordt een maand vol emoties. Ik leg de zakdoeken al klaar.